Tuổi thọ các bộ phận quan trọng trên ô tô và những điều cần biết (phần 2)

Đèn pha

Thiếu ánh sáng từ đèn pha vào ban đêm sẽ cực kì nguy hiểm bởi bạn không những không nhìn rõ đường đi mà còn dễ dàng bị xe khác đâm phải. 

Mặc dù có vai trò rất quan trọng nhưng trên thực tế, đèn pha lại là bộ phận có tuổi thọ không ổn định và rất khó dự báo chính xác. Ngoài ra, bộ phận này cũng không có các dấu hiệu báo trước khi chúng có dấu hiệu hư hỏng và sắp ngưng hoạt động. Hiện tại các nhà sản xuất ô tô đang áp dụng 3 loại đèn pha chính là halogen, HID và LED, bạn có thể tiềm hiểu cấu tạo, chức năng và cách để tăng độ sáng cho đèn xe tại đây.

Đối với đèn HID (bi-xenon) sử dụng khí Xenon để phát sáng, theo các nhà sản xuất, nó có tuổi thọ khoảng 2.000 giờ hoạt động. Trong trường hợp xe bạn đang sử dụng đèn halogen truyền thống, tuổi thọ nó chỉ ở mức 1.000 giờ hoạt động vì 95% năng lượng bị chuyển thành nhiệt năng và chỉ có 5% chuyển thành quang năng khiến loại đèn này rất nóng khi hoạt động, dẫn đến việc tuổi thọ của đèn không cao.

Trong khi đó, với đèn pha LED, đây là loại đèn hiệu suất cao có rất nhiều ưu điểm và chỉ được áp dụng cho các mẫu xe cao cấp. Tuy nhiên các nhà sản xuất vẫn không nắm rõ được tuổi thọ của chúng là bao lâu. Theo Hãng Xe Toyota, mẫu đèn LED của họ được lắp cho chiếc xe lai Prius 2010 có tuổi thọ cao hơn hẳn đèn HID.

Dây curoa

Đây là một sợi dây cao su có khả năng chịu lực cao được nối trực tiếp vào trục cam và trục khủy, khi dây curoa bị đứt, ít nhất 1 xu pắp và 1 piston sẽ đập vào nhau dẫn đến nứt vỡ. Vì vậy theo các nhà sản xuất khuyến cáo bạn nên thay chúng sau mỗi 60.000 – 80.000km tùy điều kiện vận hành của xe.

Không nên chờ dây curoa đứt rồi mới thay vì việc này sẽ khiến bạn tốn nhiều chi phí hơn để sửa cả động cơ. Giá thành của dây curoa khá rẻ, chỉ ở mức 600 – 700.000 đồng đối với những dòng xe tầm trung.

Bầu lọc khí xả

Các nhà sản xuất đã lắp đặt một bầu lọc khí xả cho ô tô để bảo vệ môi trường cũng như giảm tiếng ồn động cơ. Bầu lọc khí xả áp dụng các phản ứng hóa học để chuyển đổi khí ô nhiễm thành khí Co2, nitơ và nước. Bên cạnh đó, bầu lọc được cấu tạo từ nhiều hợp chất quý hiếm như vàng, palladium hoặc Rhodium rất khó bị hao mòn, vì vậy chúng có tuổi thọ khá cao lên đến gần 200.000km.

Tuy nhiên, do có vị trí nằm dưới gầm xe nên chúng dễ bị hư hõng do nước, gỉ sét và bị vật nhọn bắn vào khi xe di chuyển trên đường. vì vậy bạn cần thường xuyên kiểm tra hệ thống này và nếu nhận thấy nó phát ra mùi hôi nghĩa là đã đến lúc bạn cần thay thế chúng.

Hộp số

Hộp số trên xe có tuổi thọ bao lâu? Đây là câu hỏi mà hiếm có nhà sản xuất nào dám khẳng định. Hộp số phải chịu tác động rất lớn từ những bộ phận xung quanh như động cơ, hệ thống điện, khung gầm và tản nhiệt. Vì vậy, nếu một trong số những chi tiết này bị trục trặc, chắc chắn chúng sẽ làm ảnh hưởng đến tuổi thọ của hộp số.

Có 3 yếu tố chính ảnh hưởng trực tiếp đến tuổi thọ hộp số gồm bảo dưỡng, dầu nhờn và chất lượng chế tạo. Tất nhiên, khách hàng không thể kiểm soát được chất lượng chế tạo, nhưng nếu bạn làm tốt những yếu tố còn lại thì tuổi thọ hộp số sẽ đạt mức cao nhất. Điển hình là những xe taxi với tần suất hoạt động rất cao, chúng có thể chạy đến hơn 500.000km mà vẫn không cần phải thay hộp số.

Dầu hộp số là một yếu tố cực kỳ quan trọng. Từng hãng xe và từng dòng xe cụ thể sẽ dùng 1 loại nhớt được làm riêng cho hộp số đó, nếu bạn dùng sai chủng loại nhớt chắc chắn hộp số sẽ mau chóng bị hỏng. Điển hình tại Việt Nam là dòng Xe Ford Escape sản xuất từ 2001 – 2005, rất nhiều khách hàng sử dụng đã phải "ngậm ngùi" thay toàn bộ hộp số mới do dùng sai loại nhớt. Vai trò của nhớt hộp số là nó dùng để bôi trơn, tản nhiệt mà không phải chịu nén quá lớn. Vì vậy bạn không cần quá quan tâm đến loại dầu này và chỉ cần thăm độ hao hụt để đàm bảo hộp số không bị vấn đề gì. Dầu hộp số cần được thay thế sau 130.000 đến 150.000km, nó thường có màu đỏ tươi khi còn mới và chuyển sang màu đỏ bầm khi đến hạn cần thay.

Động cơ

Tương tự như hộp số, tuổi thọ động cơ vẫn là 1 câu hỏi lớn cho khách hàng lẫn các nhà sản xuất. Lấy ví dụ, chiếc Volvo P1800 sản xuất năm 1966 do ông Irv Gordon sở hữu đã chạy được hơn 5.000.000km và nó cũng được kỷ lục Guinness thế giới công nhận là chiếc xe đi nhiều nhất trên thế giới. Tất nhiên, chủ nhân nó phải bỏ ra hơn 47 năm để đạt được số km này. Điều đặc biệt đó chính là mặc dù xe đã được thay thế gần hết các chi tiết kể cả hộp số, tuy nhiên khối động cơ vẫn giữ nguyên bản và chỉ được chủ nhân đại tu 2 lần trong suốt thời gian hoạt động.

Qua câu chuyện của chiếc Volvo P1800, dễ dàng nhận thấy điểm quan trọng nhất trong việc giữ cho động cơ có tuổi thọ cao chính là bảo dưỡng, nếu bạn luôn chăm sóc nó tốt và không bao giờ để đèn báo lỗi động cơ (check engine) phải sáng lên. Chắc chắn chiếc xe của bạn có thể phục vụ chủ nhân một cách hoàn hảo nhất trong vài thập kỷ tiếp theo.