Lối đi nào cho thị trường ô tô hậu Covid-19?

Vỡ kế hoạch sản xuất kinh doanh

Thực hiện theo chỉ thị của Chính phủ, từ ngày  31/3 - 6/4, lần lượt 7 nhà sản xuất lắp ráp ô tô tại Việt Nam gồm: Ford, Toyota, Honda, TC Motor, VinFast, TCIEV (liên doanh Nissan), MBV (Mercedes) thông báo tạm ngừng hoạt động.

Phương thức làm việc online, tiếp cận khách hàng gián tiếp qua điện thoại, Internet được các đại lý, phòng trưng bày của các hãng ô tô tại Việt Nam lựa chọn để giải quyết công việc trong giai đoạn giãn cách xã hội.

Dù Chỉ thị 16 của Chính phủ về giãn cách xã hội có hiệu lực từ ngày 1/4 nhưng trong tháng 2 và tháng 3, thị trường ô tô đã sụt giảm mạnh trong tâm thế lo âu của toàn xã hội khi số ca mắc mới Covid-19 tăng thêm mỗi ngày. Tất cả những yếu tố nói trên khiến thị trường ô tô đến nay gần như đóng băng.

Thực tế trong tháng 2 và tháng 3, khi Chỉ thị 16 của Chính phủ về giãn cách xã hội vẫn chưa có hiệu lực thì thị trường ô tô đã bắt đầu sụt giảm mạnh trong tâm thế lo sợ của toàn xã hội khi tình hình dịch bệnh Covid-19 diễn biến phức tạp. Điều đó làm cho thị trường ô tô đến nay gần như trong tình trạng đóng băng. 

Theo báo cáo của Hiệp hội Các nhà sản xuất ô tô Việt Nam (VAMA), trong 3 tháng đầu năm, doanh số ô tô chỉ đạt 50.009 chiếc, giảm 33% so với cùng kỳ năm 2019. Nhìn lại quý I của 5 năm gần đây, với doanh số lần lượt là 73.297 xe (quý I/2019), 59.558 xe (quý I/2018), 64.730 xe (quý I/2017), 60.551 xe (quý I/2016) có thể thấy năm nay là năm mức tiêu thụ ô tô của các thành viên VAMA xuống mức thấp lịch sử.

Tính đến thời điểm hiện tại, dịch bệnh Covid-19 đang gây ảnh hưởng nghiêm trọng, làm cho không ít nhà sản xuất, phân phối ô tô “vỡ" kế hoạch kinh doanh cũng như giới thiệu sản phẩm mới. Nếu việc giãn cách xã hội tiếp tục kéo dài thêm ở các đô thị lớn như Hà Nội, TP HCM, thị trường ô tô chắc chắn sẽ tiếp tục đóng băng, thời gian hồi phục sẽ lâu dài, với tình hình này dự báo quý II thị trường sẽ tiếp tục đà sụt giảm không phanh. 

Chia sẻ với Carmudi, giám đốc một đại lý ô tô chính hãng tại Việt Nam thốt lên: “Không có hãng xe nào lường được tình huống này để chuẩn bị nên DN phân phối nhỏ như mình chỉ còn cách cố gắng cầm cự, chờ dịch bệnh kết thúc”.

Trong tình thế nguy cấp như lúc này của ngành công nghiệp ô tô, hôm 20/3, VAMA đã gửi một báo cáo tới Chính phủ để đề xuất nhiều giải pháp với hy vọng tháo gỡ những khó khăn như: Giảm 50% thuế giá trị gia tăng (VAT), 50% phí trước bạ cho người mua ô tô để kích cầu.

Ngoài ra, VAMA cũng có những đề xuất với Chính phủ về việc xem xét phương án giãn nộp thuế giá trị gia tăng và thuế tiêu thụ đặc biệt hàng tháng cho ít nhất các tháng từ tháng 3 đến tháng 9/2020 theo dự thảo Nghị định do Bộ Tài chính đang chủ trì xây dựng; Giãn nộp thuế thu nhập DN cho các quý trong năm 2020 đến kỳ quyết toán ngày 31/3/2021.

Giải pháp nào để kích cầu ô tô hậu Covid-19

Theo chuyên gia kinh tế Ngô Trí Long, "Đề xuất của VAMA và Bộ Công thương về việc giảm 50% thuế VAT hay lệ phí trước bạ, thậm chí hãng xe giảm giá khuyến mại, nên tung ra vào thời điểm sản xuất nói riêng và hoạt động xã hội nói chung đã hồi phục hoàn toàn thì mới có hiệu ứng kích cầu thực sự".

Tại khu vực châu Á, sau khi đạt được những thành tựu đầu tiên trong công tác khống chế dịch bệnh, Trung Quốc và Hàn Quốc đã bắt đầu có những chính sách cụ thể nhằm kích cầu ngành công nghiệp ô tô.  Đối với ngành công nghiệp ô tô phát triển như Trung Quốc, sau khi ghi nhận doanh số giảm 37% trong tháng 1 và 2, riêng tháng 3 giảm 45% so với cùng kỳ năm trước, Chính phủ nước này đã tung chính sách kích cầu thị trường bằng cách tiếp tục trợ cấp mua xe mới (khoảng 1.410 USD/xe/người dân) và nới lỏng hạn mức sở hữu xe hơi của từng địa phương.

Tương tự những chính sách hỗ trợ của Chính phủ Trung Quốc, Chính phủ Hàn Quốc cũng lựa chọn giảm mạnh thuế cho người mua xe trong vòng 4 tháng. Nước này sẽ cắt giảm thuế tiêu thụ cá nhân từ mức hiện hành là 5% (của giá mua xe) xuống còn 1,5%. Khoảng thời gian áp dụng từ tháng 3 - tháng 6/2020.

Trao đổi với Carmudi, bà Nguyễn Thị Xuân Thúy, Phó giám đốc Trung tâm Hỗ trợ phát triển công nghiệp (Bộ Công thương) phân tích: “Nhìn lại năm 2009, khủng hoảng tài chính toàn cầu cũng có tác động đến thị trường ô tô Việt Nam, Chính phủ cũng có gói kích cầu bằng cách giảm thuế tiêu thụ đặc biệt với mặt hàng ô tô và có hiệu quả nhất định vào thời điểm đó. Tuy nhiên, khác biệt lớn nhất của lần khủng hoảng này so với năm 2009 là tác động “hai đầu”, tức là cả nguồn cung lẫn cầu. Bởi vậy, việc giảm bớt lệ phí trước bạ hay thuế VAT như đề xuất của VAMA chỉ là giảm chi phí cho phía người mua và để xem việc này có hiệu ứng hay không, vẫn phải chờ đợi một giải pháp tổng thể của Chính phủ cho ngành công nghiệp ô tô để cung cầu ổn định như trước khi có dịch”.

Một chuyên gia đại diện cho các DN sản xuất, lắp ráp ô tô tại Việt Nam cho hay: “Đề xuất của VAMA với mục đích là kích cầu, nhưng vào thời điểm sau khi kinh tế bắt đầu hồi phục, còn tại thời điểm này mọi người đều có tâm lý “trú ẩn” về tài chính, nên đề xuất không có ý nghĩa trong giai đoạn hạn chế đi lại hay giãn cách xã hội như thế này”.

Vị chuyên gia này cũng nhận định, “Về phương thức thì sẽ không có chuyện Chính phủ cho tiền để người dân mua xe như một số nước mà giảm thuế VAT và giảm lệ phí trước bạ có ý nghĩa giảm bớt một khoản đáng kể chi phí lăn bánh cho người mua. Về trình tự thì Chính phủ chỉ có thể quyết định được việc giãn, hoãn nộp các khoản thuế của DN ô tô cũng là hỗ trợ ngành công nghiệp ô tô, có tính chất thời điểm. Còn việc giảm 50% các loại thuế phí cho người mua xe thì thuộc thẩm quyền của Quốc hội, phải đợi đến kỳ họp Quốc hội sắp tới”.

Đại diện VAMA cũng đã trả lời cho câu hỏi rằng trong lúc VAMA đề xuất Nhà nước có chính sách hỗ trợ để kích cầu thì bản thân hãng xe đã có các giải pháp gì,  “Câu chuyện kích cầu mà VAMA đề xuất là kích thích tổng cầu bằng chính sách Nhà nước, còn bản thân các hãng xe đã cạnh tranh với nhau bằng việc liên tục giảm giá ngay từ khi chưa có câu chuyện Covid-19, chưa có chỉ thị giãn cách xã hội. Lý do là bởi năm nay cạnh tranh khá khốc liệt, tồn kho lớn, bức tranh chung là các hãng đều liên tục giảm giá từ trước Tết đến giờ”, vị chuyên gia này cho hay.

Carmudi Vietnam là website hàng đầu trong việc cung cấp thông tin và trao đổi mua bán ô tô đáng tin cậy nhất tại Việt Nam!